W dniach 27-30.01.2017 r. w naszym województwie zarejestrowano przekroczenia poziomu dopuszczalnego przez stężenia dobowe pyłu PM10 na wszystkich stanowiskach pomiarów automatycznych (Szczecin, ul. Andrzejewskiego i ul. Łączna, Szczecinek – ul. Przemysłowa, Koszalin – ul. Armii Krajowej - wykres 1).
Wczoraj najwyższe stężenie dobowe pyłu PM10 w naszym województwie wynosiło 117 µg/m3 (234% poziomu dopuszczalnego) i zostało zarejestrowane w Szczecinku przy ul. Przemysłowej. Nie został przekroczony poziom alarmowy* (wynosi on 300 µg/m3 dla pyłu PM10), ani też poziom informowania**.
Poziom alarmowy* - poziom substancji w powietrzu, powyżej którego istnieje zagrożenie dla zdrowia całej ludności, wynikające z krótkotrwałego narażenia na działanie zanieczyszczeń.
Poziom informowania** - poziom substancji w powietrzu, powyżej którego istnieje zagrożenie dla zdrowia ludzkiego wynikające z krótkotrwałego narażenia na działanie zanieczyszczeń szczególnie wrażliwych grup ludności i w przypadku którego niezbędna jest natychmiastowa informacja.
Wykres 1. Stan na dzień 31.01.2017 r.
Indeks Jakości Powietrza – służy on do informowania Polaków o stanie jakości powietrza. Indeks ten informuje na podstawie wyników pomiarów 1-godzinnych o skutkach zdrowotnych oraz narażeniu wrażliwych grup społeczeństwa na występujące zanieczyszczenie powietrza. Jednak występujący w danej godzinie np. „stan zły” nie oznacza, że zostaną przekroczone poziomy dopuszczalne określone dla zanieczyszczeń pyłowych (PM10 – stężenie 24-godzinne i średnioroczne, PM2,5 – stężenie średnioroczne).
W dniu 30.01.2017 r. indeks ten dla pyłu PM10 w Szczecinie przez większość dnia utrzymywał się na poziomie „stan umiarkowany”, w Koszalinie – „stan umiarkowany” i „stan dostateczny”, Szczecinek – „stan dostateczny”. Natomiast indeks dla pyłu PM2,5 w Szczecinie utrzymywał się na poziomie „stan umiarkowany” i „stan dostateczny”. Z kategorią indeksu jakości powietrza powiązana jest informacja dotycząca skutków zdrowotnych oraz narażenia wrażliwych grup społeczeństwa – tabela załączona poniżej
* Osoby starsze i dzieci, osoby z chorobami serca oraz dróg oddechowych, astmatycy i inne grupy podatne na zanieczyszczenia powietrza
W styczniu na wszystkich automatycznych stanowiskach pomiarowych pyłu PM10 w Zachodniopomorskiem poziom dopuszczalny stężenia dobowego pyłu został przekroczony przez 5 - 9 dni (w zależności od stanowiska pomiarowego). Dopuszczalna liczba dni z przekroczeniami poziomu pyłu PM10 wynosi 35 dni w danym roku kalendarzowym.
Stacje pomiarowe odnotowują także wysokie wartości stężeń pyłu PM2,5 – jednak dla tego pyłu obowiązuje poziom dopuszczalny określony jako uśredniony dla całego roku, a wyniki na stronie internetowej podawane są jako stężenia chwilowe (1-godzinne). Dopiero po uzyskaniu danych z całego roku 2017 będzie możliwa ocena, czy poziom dopuszczalny został przekroczony, czy też nie.
Wysokie stężenia pyłów od lat występują w okresach zimowych, szczególnie przy bardzo niskich temperaturach powietrza i bezwietrznej pogodzie. Na wysokie stężenia pyłów w powietrzu ma wpływ przede wszystkim emisja zanieczyszczeń pochodząca z indywidualnego ogrzewania mieszkań (palenie złej jakości opałem w piecach, kominkach).
Pył PM10 i PM2,5 - pył zawieszony jest mieszaniną niezwykle małych cząstek. Pyłem zawieszonym PM10 są wszystkie cząstki mniejsze niż 10µm, natomiast w przypadku PM2,5 – cząstki osiągają mniejsze rozmiary niż 2,5 µm. Zanieczyszczenia pyłowe mogą osiągać różne rozmiary oraz kształty. Ponadto posiadają zdolność do adsorpcji na swojej powierzchni innych, bardzo szkodliwych zanieczyszczeń (dioksyn i furanów, metali ciężkich, czy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych – m.in. benzo(a)pirenu). Głównym źródłem pyłów w Polsce jest sektor komunalno-bytowy, czyli gospodarstwa domowe – domy ogrzewane za pomocą węgla i innych paliw stałych, spalanie odpadów w piecach.
Pył zawieszony ma bardzo negatywne oddziaływanie na zdrowie ludzkie. Ze względu na swoje małe rozmiary, z łatwością może przedostawać się do płuc, powodując zatrucie, zapalenia górnych dróg oddechowych, pylicę, nowotwory płuc, choroby alergiczne i astmę. Ze względu na swoje mikroskopijne rozmiary, szczególnie niebezpieczny jest pył PM2,5. Posiada zdolność przedostawania się głęboko do płuc - pęcherzyków płucnych, powodując ich trwałe uszkodzenie, a następnie przedostawać się do krwi.